به قلم آقاي دکتر امير ساعدي داريان، عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي
گزارش رويداد 24 به بهانه سنگ اندازيهاي تازه آمريکا در مسير اجراي توافق هسته‌اي
رقابت طناب‌کشي با برجام هنوز برنده‌اي نداشته است؛ نه ايران و اروپا برنده قطعي اين رقابت شده‌اند و نه آمريکا. اما ادامه اين رقابت تا ابد امکان‌پذير نيست. يا يکي از طرفين به‌طور قطعي برنده مي‌شوند يا طناب برجام پاره خواهد شد. درهرصورت آنچه بايد موردتوجه قرار گيرد منافع ايران است و اينکه سقف پايبندي جمهوري اسلامي به اين توافق تا کجا بايد باشد.
دونالد ترامپ رئيس‌جمهوري ايالات‌متحده آمريکا گام‌هاي عملي در مسير تحقق وعده انتخاباتي خود در ارتباط با برجام برداشته است؛ وعده نابودي برجام و يا پاره کردن اين توافق که به تعبير او بدترين توافق تاريخ براي آمريکا است.
حداقل 60 روز زمان مي‌برد تا اينکه به‌طور کامل مشخص شود که آمريکا در توافق هسته‌اي مي‌ماند يا اينکه با خروج از آن پروسه مرگ تدريجي برجام را کليد مي‌زند.
بر اين اساس حداقل در اين دوره زماني برجام به يک کماي کوتاه‌مدتي فرو خواهد رفت. کمايي که مي‌تواند زمينه مراودات تجاري و بازرگاني و همچنين همکاري‌هاي اقتصادي با جمهوري اسلامي ايران را به حالت تعليق درآورد و حتي سرمايه‌گذاران خارجي را براي امضاي قراردادها و يا حتي تداوم همکاري‌ها دچار ترديد کند.
اين در حالي است که مسئله اصلي اساساً اين کماي کوتاه‌مدت نيست چراکه با توجه به رفتارهاي خارج از عرف رئيس‌جمهور تازه‌کار آمريکا به نظر مي‌رسد حتي اگر برجام از اين مرحله هم به‌سلامت گذر کند بازهم ادامه مسير برجام باوجود دولت حاکم بر آمريکا اساساً هموار نخواهد بود.
کما اينکه تا چند روز ديگر تحريم‌هاي تازه در چارچوب قانون «کاتسا» اعمال خواهد شد که همين امر نيز مي‌تواند ريسک سرمايه‌گذاري در ايران را افزايش دهد.
اين نکته را بايد در نظر داشت که حفظ برجام در شرايط کج دار و مريز هم نمي‌تواند حداکثر منافع را براي ايران تامين کند. ازاين‌رو همان‌طور که روزي در نظام جمهوري اسلامي يک‌صدا با امضاي برجام و پايبندي به آن موافقت شد ضروري است تا براي پايبندي ايران به برجام هم سقفي تعيين شود و به طرف‌هاي مقابل گوشزد شود که تهران در چه شرايطي و تا کي پاي اين توافق خواهد ماند و اگر قرار باشد اين شرايط تعليق و کما ادامه يابد اساساً ادامه آن به صلاح نيست.